
Ο J.L. Moreno ορίζει την κοινωνιομετρία ως έρευνα και επιστήμη για την εξέλιξη και την οργάνωση των ομάδων και τη θέση των ατόμων μέσα σε αυτές. O ίδιος οργανώνει και προτείνει την Κοινωνιομετρία ανάμεσα στο 1915 ως το 1918 σε στρατόπεδα προσφύγων. Το 1934 αναφέρει την δήλωση πως «μια αληθινά θεραπευτική διαδικασία δεν μπορεί να στοχεύει από την ανθρωπότητα στο όλον της, αλλά επαρκής θεραπεία δεν μπορεί να συνταγογραφηθεί, εφόσον η ανθρωπότητα δεν είναι κατά κάποιο τρόπο μια ενότητα και όσο η οργάνωσή της παραμένει άγνωστη».
Η κοινωνιομετρία είναι η επιστήμη που μελετά τις ανθρώπινες σχέσεις, τις τάσεις μεταξύ τους και έρχεται για να καλύψει το κενό ανάμεσα στην Ψυχολογία και την Κοινωνιολογία. Η ετυμολογία και ο όρος προκύπτουν από τις μετρήσεις που μπορούν να γίνουν εντός κοινωνικών δικτύων και κοινωνικών ομάδων, μικρών αλλά και μεγαλύτερων πληθυσμών.
Η κοινωνιομετρία αποτελεί μια σύνθεση που περιλαμβάνει θεωρία, έρευνα και πρακτική. Είναι ένας ακόμη φιλοσοφικός και επιστημονικός προσανατολισμός της σύνθετης και συνδυαστικής σκέψης και θεώρησης του Moreno για τον κόσμο. Η κοινωνιομετρική έρευνα είναι ένα σύστημα με πολλά εργαλεία και ασκήσεις που επιτρέπει, όχι μόνο στον κοινωνικό επιστήμονα Κοινωνιομέτρη, Ψυχοδραματιστή, Κοινωνιοδραματιστή να αποκτήσει αναλυτική αντίληψη και εικόνα σε σχέση με το κοινωνικό σύνολο ή την ομάδα που δουλεύει αλλά και στους ίδιους τους συμμετέχοντες να αντιληφθούν την υφή, τις ποιότητες και τα κριτήρια των κοινωνικών ομάδων στις οποίες ανήκουν.
Ανάμεσα στα κοινωνικά φαινόμενα που καταγράφει ο Μορένο είναι το κοινωνικό άτομο, τα κοινωνικά δίκτυα, το τέλε, το πολιτισμικό άτομο, το κοινωνιοδυναμικό αποτέλεσμα. Το σπεκτόγραμμα, το τοπόγραμμα, και το κοινωνιομετρικό τεστ, είναι κάποια από τα σημαντικά εργαλεία της κοινωνιομετρίας τα οποία δεν θα πρέπει να απομονώνονται από το σύνολο της θεωρίας του Moreno και να εφαρμόζονται ως απλές τεχνικές.
Αντίθετα, η κοινωνιομετρία αποτελεί ένα άρτιο σύστημα που επιτρέπει με όλο τον σεβασμό στην κοινότητα και τον άνθρωπο να επεξεργάζονται και να επιλύουν σημαντικές δυναμικές στις σχέσεις τους.Η Κοινωνιοδυναμική είναι η εξέλιξη της κοινωνιομετρίας και αποτυπώνει τις επιλογές των ανθρώπων μέσα στα κοινωνικά σύνολα που συνυπάρχουν και συνδημιουργούν, αντίστοιχο με την Ψυχολογία το Ψυχόδραμα και την Ψυχοδυναμική.
Ο Moreno, στο τριαδικό σύστημα του, Κοινωνιομετρία – Ψυχόδραμα – Ομαδική Ψυχοθεραπεία ασχολείται με τα κοινωνικά δίκτυα των σχέσεων των ατόμων μέσα στις ομάδες. Αποτυπώνει την σύνθετη διαδικασία των ανθρώπινων επιλογών κάνοντας τες ξεκάθαρες. Ορίζει τους βασικούς νόμους της κοινωνιοδυναμικής, όπως τον κοινωνιογενετικό νόμο, τον κοινωνιοδυναμικό νόμο, την κοινωνιοδυναμική επίδραση, την κοινωνιόσταση, το νόμο της κοινωνικής βαρύτητας και τη συνοχή της ομάδας.
Είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο στην τάξη του παιδαγωγού αλλά και του κάθε κοινωνικού επιστήμονα που καλείται, να συντονίσει και να διευθύνει μια ομάδα. Μέσω της κοινωνιομετρίας μπορεί να γίνει η διερεύνηση των δυναμικών της ομάδας αλλά και της ποιότητας των συνδέσεωνμεταξύ των μελών της.
“Εάν ένα άτομο είχε βρει έστω για μια φορά τη θέση του στην κοινωνία, σύμφωνα με τους νόμους που φαίνεται να ελέγχουν την ψυχολογική ιδιότητα του πληθυσμού, τους νόμους της κοινωνιογενετικής, της κοινωνιοδυναμικής και της κοινωνικής βαρύτητας, θα μπορούσε να είναι ασφαλές από παραβιάσεις των ορίων της φυσικής ανάπτυξης και επέκτασής του και η μετουσίωση σε μια τροποποιημένη μορφή θα μπορούσε τότε να λειτουργήσει ως παράγοντας. Είναι μια μορφή ενεργούς μετουσίωσης, παραγωγικής όσο και θεραπευτικής, μια μορφή μετουσίωσης που δεν προκύπτει από την ανάλυση του παρελθόντος τραύματος, αλλά από την εκπαίδευση του αυθορμητισμού του ατόμου, βασισμένη στην ανάλυση της τωρινής του συμπεριφοράς.»